Sociale ondersteuning
Participatie
Inleiding
De participatiewet is sinds1 januari 2015 een feit. Met de Participatiewet wil de overheid meer mensen - ook met een arbeidsbeperking - aan het werk krijgen. Om dit te realiseren zetten we in Eindhoven enerzijds in op het stimuleren en faciliteren van sociaal ondernemen (zorgen dat er arbeidsplaatsen zijn) en anderzijds op het helpen van mensen zonder werk om de benodigde competenties en motivatie te versterken én de juiste plek te vinden. Daarvoor hebben we een breed arsenaal aan instrumenten ingezet. Hieronder wordt een aantal instrumenten toegelicht.
Wat hebben we bereikt?
Er is een aantal mijlpalen bereikt, waaronder de City Deal Inclusieve Stad gesloten in maart 2016, de landelijke conferentie op 12 oktober 2016 inclusief publicatie analysedocument “Doen wat nodig is” en de aankondiging van de experimenten. Ook is het Convenant Gasgogne Thuis in april 2016 gesloten, is een Social Impact Bond met de Buzinezzclub, ABN Amro en Start Foundation gesloten, is er een matchingsunit opgezet in de zomer 2016, is het dossier Sociaal Ondernemen door de Raad vastgesteld en is het Strategisch Plan Ergon 2017-2020 vastgesteld. Tevens is de toegang van Participatie & Inkomen in 2016 overgegaan naar Stichting WIJeindhoven
Tegelijkertijd kunnen we niet tevreden zijn over de bereikte resultaten. Landelijk stijgt het aantal mensen met een participatiewet-uitkering en er is een verhoogde instroom van statushouders in de uitkering. Helaas is het aantal uitkeringsgerechtigden in onze stad nog harder gestegen dan landelijk én harder begroot.
Naar aanleiding van de achterblijvende ontwikkeling van het aantal uitkeringsgerechtigden is er een programmamanager participatie benoemd die samen met alle partners zoals Stichting WIJeindhoven en 04Werkt, aan de slag is gegaan. Er is een analyse van de situatie gemaakt waarop een actieplan is geschreven. Belangrijke elementen zijn:
- Investeren in de kennis over de Participatiewet bij generalisten (in verband met verhogen fraude-alertheid, en belangrijker nog i.v.m. preventie door goede voorlichting).
- Onderling overleg en begrip tussen specialisten en generalisten bevorderen.
- Verbreden Max WW aanpak
Gelukkig zijn er ook hele positieve ontwikkelingen zichtbaar. Zo is het aantal mensen in de WW fors gedaald, is de instroom van de WW in de Participatiewet-uitkering zelfs gehalveerd in 2016 en werpt onze inzet op gedeeltelijke uitstroom zijn vruchten af: het aantal mensen met een deeltijduitkering is flink gestegen.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
Inzetten op vernieuwende arrangementen met werkgevers | ||
In het kader van het Programma Sociaal Ondernemen is een groot aantal nieuwe arrangementen gesloten (onder andere: met Collectief 040 en er zijn convenanten gesloten) (zie CP3.2 voor meer toelichting). | ||
Stimuleren ondernemerschap | ||
In 2016 is gestart met de opzet van het Zelfstandige Loket Eindhoven (ZLE) om ondernemerschap onder uitkeringsgerechtigden in Eindhoven te stimuleren. Alle stappen zijn ondernomen en sinds begin 2017 is het ZLE begonnen. | ||
Inzetten op leer-werktrajecten met toeleiding naar betaald werk | ||
Er is in 2016 stevig ingezet op leer-werktrajecten met toeleiding naar werk. De inkoop sociaal domein is verder vormgegeven, het werkgelegenheidsteam heeft geïnvesteerd in het creëren van meer mogelijkheden om mensen naar werk toe te leiden. Ook is in 2016 begonnen met de doorontwikkeling WLB en de daarbij horende ontwikkeling van het Participatiebedrijf. | ||
Verankeren thema werk in WIJEindhoven | ||
Per 1 maart 2016 zijn alle eerstelijns taken met betrekking tot participatie overgedragen naar Stichting WIJeindhoven. Als een inwoner werk.nl heeft doorlopen wordt hij/zij doorverwezen naar de Stichting voor een keukentafelgesprek. De generalist blijft eerste aanspreekpunt op participatie en stelt samen met de inwoner een plan op om richting participatie te gaan (in sociale basis, 1e of eventueel 2e lijn). | ||
Inzetten op sociale basis en ondersteuning eerstelijns WIJteams | ||
In 2016 heeft de takenoverdracht op het gebied van participatie plaatsgevonden. Sinds 1 maart kunnen inwoners, die nog geen uitkering hadden, met een werk- en/of inkomensvraag terecht bij Stichting WIJeindhoven. Inwoners die reeds een bijstandsuitkering kregen, zijn gefaseerd over gedragen. Een deel van de inwoners met een bijstandsuitkering waren al in beeld bij Stichting WIJeindhoven. Ook wordt er meer ingezet op het versterken van de sociale basis, waarin ondernemers ook een sterke rol hebben. Er wordt bijvoorbeeld geïnvesteerd in projecten via het werkgelegenheidsteam. | ||
Verbeteren match vraag en aanbod: Overbruggen afstand werkzoekenden naar werk | ||
Er is veel gedaan om de match tussen vraag en aanbod vanuit het perspectief van werkzoekenden te vergroten. Vooral voor een aantal doelgroepen is in lijn met het Uitvoeringsprogramma Participatie extra aandacht geweest in 2016. |
Prestatie indicatoren | Realisatie | Begroting | Realisatie |
---|---|---|---|
2015 | 2016 | 2016 | |
Uitstroom naar werk | 515 | 1.200 | 552 |
Uitstroom overig (bijv. verhuizing, pensioen) | Niet van toepassing | 1.100 | 957 |
Aantal boetes | Niet van toepassing | 160 | 195 |
Aantal waarschuwingen, maatregelen | Niet van toepassing | 690 | 131 |
Aantal personen met loonkostensubsidie | 18 | 150 | 121 |
Opmerkingen bij Prestatie indicator: | |
---|---|
Uitstroom naar werk | We blijven 648 achter op de ambitie omtrent volledige uitstroom in de uitkering. Wel hebben we een stijging van het aantal mensen dat parttime werk weet te vinden. In 2015 waren dit gemiddeld 500-600 inwoners per maand en in 2016 gemiddeld rond de 700 inwoners per maand. |
Uitstroom overig (bijv. verhuizing, pensioen) | De realisatie is achtergebleven op de begrote aantallen. Deze indicator is in de begroting 2017 geschrapt, omdat dit eerder een kengetal is dan een indicator waarop we sturen als gemeente. |
Aantal boetes | Het aantal boetes is iets hoger dan begroot. Het aantal boetes is eerder een kengetal op basis van eerdere jaren dan een streven. 345 keer is er sprake is van de schending van de inlichtingenplicht (boetewaardig gedrag) geconstateerd. Vervolgens heeft een Boeteambtenaar in 195 gevallen na onderzoek daadwerkelijk een boete opgelegd. In de overige situaties is dan volstaan met een waarschuwing of is er zelfs volledig afgezien van boete of waarschuwing. Een boete heeft te maken met rechtmatigheid/fraude. Wanneer iemand bijvoorbeeld de inlichtingenplicht schendt of niet alle relevante informatie voor zijn uitkering doorgeeft. Dan kan het zijn dat iemand teveel uitkering ontvangt. De teveel betaalde uitkering wordt teruggevorderd. Daarnaast wordt bezien of er ook nog een boete opgelegd moet worden. in gevallen waar bijvoorbeeld een inwoner niet verwijtbaar is, wordt bijvoorbeeld soms een waarschuwing gegeven. Officiële waarschuwingen zijn dus gekoppeld aan fraude en niet aan maatregelen. |
Aantal waarschuwingen, maatregelen | Het aantal maatregelen is lager dan begroot. Dit heeft te maken met een verandering in het registratiesysteem. Hierop is nu gecorrigeerd. De waarschuwingen die hier genoemd worden, horen ook niet thuis bij de maatregelen, maar bij het aantal boetes. Een maatregel is aan de orde wanneer iemand zich bijvoorbeeld niet houdt aan de afspraken uit zijn re-integratietraject. Wanneer iemand bijvoorbeeld zijn vermogen onverantwoord heeft ingeteerd, wanneer iemand verwijtbaar werkloos wordt of wanneer degene niet meewerkt aan de gemaakte afspraken. Dit valt echter allemaal niet onder de noemer fraude. Een boete kan hier dan ook nooit aan de orde zijn. In dit geval kan ook een waarschuwing gegeven worden door een generalist of specialist participatie, maar dit is geen officiële waarschuwing zoals deze in de indicator bedoeld wordt. |
Aantal personen met loonkostensubsidie | We hebben in 2016 111 Eindhovense inwoners geplaatst met een loonkostensubsidie; inclusief Waalre zijn dit er 116. In totaal waren er op 1 januari 2017 121 inwoners van Eindhoven met een loonkostensubsidie (zie uitgebreidere uitleg over verdeling in de Voortgangsrapportage Arbeidsmarkt). We blijven dus achter op de begroting. |
Wat heeft het gekost?
Exploitatie | Begroting | Realisatie | Afwijking |
---|---|---|---|
(Bedragen x € 1.000) | 2016 | 2016 | 2016 |
Lasten | -49.364 | -48.505 | 859 |
Baten | 2.983 | 3.230 | 247 |
Mutaties reserves (- = toevoeging, + = onttrekking) | -120 | 67 | 187 |
Resultaat | -46.501 | -45.208 | 1.293 |
Toelichting afwijking exploitatie | Lasten | Baten | Toev / onttr reserves | Resultaat | Structureel |
(Afwijking in € 1.000, - = Nadeel) | |||||
Innovatie | 573 | 573 | N | ||
Er is een aantal innovatie projecten die niet of later van de grond zijn gekomen. Voor een aantal projecten zullen de kosten verschuiven naar 2017 (onder andere city deal inclusieve stad). | |||||
Sociaal ondernemen | 92 | 92 | N | ||
Extra inzet is niet gerealiseerd in 2016. | |||||
Inhuur Participatie specialisten | 226 | 226 | N | ||
Het effect van de afbouw van het personeelsbestand conform het organisatieplan is in 2016 zichtbaar. Dit levert een voordeel op van ca € 226.000. | |||||
Re-integratie trajecten | 126 | 126 | N | ||
2016 was een moeizaam jaar op twee manieren. Door de vertraging omtrent de inkoop sociaal domein en het uitvoeringsprogramma participatie was een deel van de trajecten pas vanaf april beschikbaar. Daarbij hadden we ook hier te maken met te weinig instroom, zowel vanuit de gemeente als vanuit Stichting WIJeindhoven. In het bovengenoemde plan de programmamanager wordt hierop bijgestuurd. | |||||
WSW - Ergon | -318 | 326 | 8 | N | |
Per saldo een afwijking van €8.000 is de mutatie decembercirculaire voor de integratie uitkering SW die niet verwerkt werd. | |||||
Indirecte kosten | 164 | -3 | 161 | N | |
Doorbelasting indirecte kosten betreft met name personele lasten en wordt op totaalniveau toegelicht. | |||||
Projecten Maatschappelijk Nut | -89 | -36 | 126 | 1 | N |
Dit betreft een ESF project, waarbij de definitieve afronding in 2017 plaats vindt. Deze afwijkingen dienen bezien te worden in relatie tot de gehele projectperiode. De mutatie in de reserve betreft het verschil in verwerken van bijdragen uit reserves tussen begroting en realisatie, wat per saldo geen effect heeft op het resultaat | |||||
Overig | 85 | -40 | 61 | 106 | |
Totaal | 859 | 247 | 187 | 1.293 |