‘Uitvoering’ was het thema van het jaar 2016. Concrete en merkbare resultaten in de stad, daar was en is het om te doen. De Brainport regio profiteerde van het economisch herstel: de economie groeide hier harder dan waar ook in Nederland. Signalen daarvan zagen we terug in de stad. Meer bedrijven die zich hier vestigden, een toename van het aantal arbeidsplaatsen en een afname van de werkloosheid. Bouwprojecten kwamen weer op stoom. Bestuurlijk bracht 2016 ook veranderingen: burgemeester John Jorritsma volgde in september Rob van Gijzel op, die in zijn laatste maanden als burgemeester – samen met de bestuurders van grote bedrijven in de Brainportregio, zoals ASML, VDL en Philips, en de provincie een succesvolle lobby voerde om extra geld te krijgen vanuit het Rijk voor stedelijke topvoorzieningen, zoals internationaal onderwijs en ook culturele- en sportvoorzieningen. Het belang van onze regio voor de nationale economie werd in december 2016 ook bezegeld met de toekenning van de Mainport-status van Brainport, naast Schiphol Amsterdam en de haven van Rotterdam. Dit bevestigde dat het bieden van een aantrekkelijke omgeving met een hoog voorzieningenniveau niet alleen een lokale aangelegenheid is, maar een opgave van nationaal belang. Samen met een goede bereikbaarheid, leefbaarheid in de meest brede zin van het woord en aandacht voor de kwetsbaren in de samenleving, vormt dit een belangrijke randvoorwaarde om een aantrekkelijke stad te zijn waar bedrijven zich willen vestigen en waar iedereen zich welkom en thuis voelt. Daarmee creëren we de randvoorwaarden om de verschillende snelheden in de stad te verbinden. Onze inzet is en blijft dat iedereen in Eindhoven op zijn eigen snelheid kan meedoen en kan meeprofiteren van de economische kracht van de stad.

Financiële tegenvallers
Na jaren van bezuinigen konden wij in 2016 een sluitende begroting presenteren met een (bescheiden) ruimte voor nieuwe investeringen. Daarmee was er in 2016 ruimte om verder te gaan met het realiseren van de ambities uit Expeditie Eindhoven: investeren in de banenmotor, iedereen aan het werk, maatwerk tegen armoede, kansen voor jongeren, samen wonen in buurt en stad en de visie WIJeindhoven – met zijn nadruk op investeren in de sociale basis en de eerste lijn – als landingsbaan voor de decentralisaties. In 2016 zijn we geconfronteerd met financiële overschrijdingen op deze onderwerpen. Overschrijdingen die om interventies vragen om structurele doorwerking naar de komende jaren te voorkomen. Risico’s en onzekerheden waren weliswaar in de afgelopen periode bekend, benoemd en ingeschat, maar hebben zich naar nu blijkt volop en in de breedte gemanifesteerd. Hoewel er in 2016 inhoudelijk het nodige is bereikt  in het inbedden van de decentralisaties, zien we tegelijkertijd dat een transformatie van deze omvang meer tijd, ruimte en geduld nodig heeft dan we eerder hadden verwacht .
Onze grote uitdaging is optimale dienst- en zorgverlening op maat binnen de financiële kaders. Daarnaast vraagt het afmaken van resterende bezuinigingsopgaven nog steeds onze alertheid en tijd. Die opgaven zijn niet eenvoudig en wel nodig voor een duurzaam gezonde financiële situatie. In 2016 gaven we al aan dat een strakke sturing op financiën en bedrijfsvoering daarin cruciaal zijn.

Zorg voorop
Ondanks de financiële uitdagingen zijn op inhoud goede resultaten geboekt en hebben we verder gebouwd aan het geven van invulling aan de taken die in 2015 naar ons zijn gedecentraliseerd. Terugkijkend op 2016 hebben we een dubbel gevoel voor wat betreft het sociaal domein. We zijn in staat geweest om de zorg die gevraagd werd daadwerkelijk te leveren. In 2016 hebben we de mensen die het nodig hadden ondersteuning kunnen bieden op het terrein van armoederegelingen, schuldhulpverlening, uitkeringen, ambulante jeugdhulp, begeleiding en beschermd wonen. De professionals in de eerste lijn (stichting WIJeindhoven) hebben veel burgers bereikt.

In 2016 hebben we verdere stappen gezet in het versterken van de sociale basis in een gebiedsgerichte aanpak. In 2016 zijn (opnieuw) meer maatschappelijke initiatieven ondersteund en basisvoorzieningen zijn versterkt. De eerste challenges vanuit het Right to Challenge worden gerealiseerd en de eerste initiatieven uit het Innovatiebudget sociale basis zijn gehonoreerd. Met Ons Buurthuis Bruist hebben we belangrijke stappen gezet naar duurzame ontmoetingsfuncties in onze buurten en wijken.

We zijn trots op de wijze waarop we de positie van inwoners verder hebben versterkt: aan de keukentafel door WIJeindhoven, via onafhankelijke cliëntondersteuning, een second opinion en een ombudsfunctie en door een cliëntenparticipatie nieuwe stijl. Dit is een belangrijke ambitie uit ons coalitieakkoord, die we in goede samenspraak hebben kunnen realiseren. In 2016 is een grote stap gezet in het verder ontwikkelen van onze eerste lijn-ondersteuning. Met name de overdracht van taken op het gebied van werk is daarin een grote en spannende stap. We hebben in 2016 meer dan 25.000 huishoudens ondersteund. Primair door de generalisten van WIJeindhoven, vaak ook met inzet van 2^e lijns aanbieders. In 2016 hebben we de eerste metingen kunnen doen naar de cliëntervaringen, met als uitkomst dat mensen zich door de bank genomen goed ondersteund voelen. Al zijn er ook uitzonderingen en blijkt de weg via WIJeindhoven nog niet voor iedereen even gemakkelijk te vinden en naar tevredenheid te doorlopen. Hierop is en wordt door de stichting extra ingezet. In de cijfers van waarstaatjegemeente.nl zien we terug dat het aantal jongeren met een vorm van jeugdhulp met verblijf, een jeugdbeschermingsmaatregel of jeugdreclassering daalt ten opzichte van 2015 én ten opzichte van onze referentiegroep.

De samenwerking met de zorgpartners heeft het afgelopen jaar ook een vlucht genomen. Door de extramuralisering zien we in de wijken een stijging van verwarde personen die enerzijds goede zorg nodig hebben, maar die ook in voorkomende gevallen voor ongemak of zelfs overlast kunnen zorgen voor hun medebewoners. Met het gemeentelijke de-escalatieteam zorgen wij voor passende zorg en –waar nodig – voor veiligheidsmaatregelen.

Ook in 2016 hebben wij een ruimhartig beleid gevoerd op het gebied van armoedebestrijding. We vinden het belangrijk dat iedereen meedoet en volwaardig kan participeren in de samenleving. Voor de mensen die het nodig hebben, hebben wij een ruim aanbod van specialistische voorzieningen in het kader van de WMO. Onze inwoners hebben hierin een ruime keus, passend bij het maatwerk dat wij willen bieden. En om daadwerkelijk in staat te zijn om dit maatwerk daadwerkelijk te kunnen leveren, nemen we deel in de landelijke Citydeal Inclusieve stad om bij schurende regels en systemen het gesprek met het rijk aan te kunnen gaan om tot oplossingen te komen.

Met de gemeenteraad hebben we in 2016 intensief gewerkt aan een betere sturingspositie. Een Rekenkamerrapport over de beweging WIJeindhoven heeft ons daarin extra gestimuleerd. Recent hebben we als belangrijke stap in dit proces met uw raad de stand van zaken en doorontwikkeling van het Dashboard sociaal domein kunnen bespreken ter versterking van de grip op de ontwikkelingen.

Investeren in de jeugd
We werken eraan om (jeugd)gezondheidszorg steeds meer te integreren in de WIJeindhoven-aanpak om vroegtijdig te kunnen signaleren en bijvoorbeeld een koppeling te kunnen leggen met het verminderen van vroegtijdig schoolverlaten. In 2016 hebben we met de onderwijsinstellingen gezamenlijke afspraken gemaakt om schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten te voorkomen en eraan bij te dragen dat alle leerlingen een startkwalificatie behalen. We voeren hierin ook taken uit voor de regio. Het aantal leerlingen dat het onderwijs verlaat met een startkwalificatie neemt toe en het aantal voortijdig schoolverlaters neemt af.

Als het gaat om voor- en vroegschoolse educatie doen we het goed: een groter aantal peuters neemt deel aan Voor- en Vroegschoolse Educatie. En de kwaliteit van VVE is verhoogd, zodat kinderen zo goed mogelijk zijn toegerust voor het onderwijs. Met de SPIL-partners hebben we vorig jaar een notitie Toekomst SPIL opgesteld waar we naast het borgen van de kwaliteit bijvoorbeeld de ouderbetrokkenheid verder willen versterken. De notitie vormt ook het inhoudelijk uitgangspunt bij de opgaven onderwijshuisvesting. Een herijking van het IHP in 2016 is niet haalbaar gebleken. Lopende het proces is met de schoolbesturen geconcludeerd dat het wenselijk is om een nader gemeentelijk standpunt te bepalen op de visie onderwijshuisvesting Primair Onderwijs. Daarnaast heeft de raad in november 2016 besloten dat het omgaan met leegstandsbestrijding strakker moet worden uitgevoerd. De planning is nu om de herijking in het najaar van 2017 op te leveren.

Iedereen doet mee op de arbeidsmarkt
In 2016 hebben we ook de doorontwikkeling van het Werkleerbedrijf ter hand genomen, en is het Werkgelegenheidsteam verder verbeterd. De ontwikkeling van de WW in onze stad is in 2016 gunstig geweest, ook in vergelijking met andere gemeenten. Daarbij zien we ook dat onze max-WW aanpak ertoe heeft bijgedragen dat de instroom in de Participatiewet vanuit de WW fors is afgenomen. Ook hebben we fors ingezet om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt kansen op werk te geven (social return). In 2016 is het beleid Social Return 3.0 vastgesteld. Een social return beleid voor de regio Zuidoost Brabant is in de maak. Het is een belangrijk gespreksonderwerp als bedrijven zich hier willen vestigen maar net zo goed bij de (regionale) bedrijven zelf. Zo heeft het (werkgevers)collectief040 via sociaal ondernemen 150 personen met een afstand tot de arbeidsmarkt geplaatst. Met Impact 040 heeft onze stad in 2016 weer nieuwe stappen gezet op het terrein van sociaal ondernemen, terwijl ondertussen meer en meer organisaties – waaronder de onze! - de Prestatieladder Sociaal Ondernemen beklimmen. De Prestatieladder Sociaal Ondernemen (PSO) is ingezet om voor werkgevers inzichtelijk te maken wat ze doen aan sociaal ondernemen. Wij zetten Social return zelf ook in bij opdrachtverstrekkingen, aanbestedingen, leveringen, werken en diensten. In totaal zijn via Social return 800 personen, met een afstand tot de arbeidsmarkt, binnen opdrachten van de gemeente actief geweest. Onze ambitie rijkt echter verder. In 2016 is ook het Uitvoeringsplan Regionaal Werkbedrijf (RWB) 2017-2018 vastgesteld, waarin alle doelen en acties voor 04werkt staan om te komen tot het realiseren van de Banenafspraak en de brede doelgroep van de Participatiewet, zowel uitkeringsgerechtigd als niet-uitkeringsgerechtigd. Er zijn diverse convenanten en arrangementen met werkgevers gesloten. De dienstverlening van 04werkt is verder geoptimaliseerd. En is ook de basis gelegd voor het arbeidsmarkt dashboard van 04werkt. De ambitie voor 2016 (2210 vacature invullingen) is dit jaar ruimschoots gehaald.

Werken aan de banenmotor
Randvoorwaarde voor een goed sociaal beleid is de beschikbaarheid van banen. In 2016 gaven we onder andere een impuls aan onze acquisitie van bedrijven met de oprichting van een acquisitieteam. Twee acquisiteurs zijn ingezet om proactief bedrijven te werven. In 2016 was er vanuit het acquisitieteam betrokkenheid bij de opstart c.q. nieuwvestiging van 20 horecabedrijven en ruim 20 retailbedrijven.

In 2016 groeide het aantal bedrijven in Eindhoven, ruim boven verwachting, met 3,8 procent ten opzichte van voorgaand jaar. Daarnaast nam ook het aantal banen toe van ruim 162.000 naar bijna 169.000. Helemaal in lijn daarmee daalde de werkloosheid naar ca. 8.000 werkzoekenden (was in 2014 nog ca. 11.000). Volgens cijfers van Brainport Development zijn in 2016, 24 nieuwe bedrijven vanuit het buitenland in Eindhoven neergestreken. Samen zijn deze goed voor zo'n 300 arbeidsplaatsen. In het bijzonder hebben we aandacht voor bedrijven en instellingen die het Brainport-ecosysteem versterken. Een voorbeeld hiervan is de vestiging van de Singularity University op Strijp-S. De Singularity University legt zich toe op grote vraagstukken op het gebied van gezondheid, mobiliteit, water en agrifood. In mei opende dit prestigieuze instituut een eerste vestiging buiten de VS, in Eindhoven.

Brainport City
De versterking van de (hoog)stedelijke uitstraling van Eindhoven is een belangrijk speerpunt in de Brainportstrategie. De versterking van het centrum van Eindhoven en met name de stationsomgeving is één van de 70 projecten binnen het programma Brainport City. In dit programma werken we samen met verschillende ministeries, de provincie, omliggende gemeenten en ook de NS en Eindhoven Airport. Het programma richt zich op ruimtelijke verbeteringen in de regio en is bedoeld om het vestigingsklimaat voor bedrijven en inwoners te verbeteren. Onderdelen uit dit pakket zijn alle ontwikkelingen in Eindhoven-noordwest (Brainport Avenue). Bij de luchthaven is een groot multi-purpose-building in aanbouw en het omliggende openbaar gebied krijgt een enorme kwaliteitsimpuls. Het bestemmingsplan voor de Brainport Industries Campus (BIC) is onherroepelijk geworden. Daardoor kan met de daadwerkelijke aanleg worden begonnen. En de planvorming én financiering rondom de nieuwe wegenstructuur (voorheen Challengevariant) is in 2016 een grote stap verder gekomen. Tenslotte zetten we de eerste stap in de planvorming rondom NS-station Acht/Airport, inclusief HOV3 en P+R-functie. Het onderdeel Eindhoven Centraal omvat naast de versterking van het centrum van Eindhoven en met name de stationsomgeving ook andere Spoorzone-projecten. Zoals de ontwikkeling van een oud Philips-complex naar een moderne stadswijk. Die weer flink is gevorderd door de oplevering van het oude “Lighting”-gebouw: nu 600 kleine appartementen met een levendige plint (horeca en supermarkt). Ook de ombouw van de Groene Toren is gestart en de nieuwe RABObank aan de Fellenoord nadert zijn voltooiing. Het programma van Brainport City is gekoppeld aan het nationale REOS-traject: de Ruimtelijke en Economische OntwikkelStrategie voor Nederland en daarmee aan de ontwikkeling van de nationale Omgevingsvisie. Met de ondertekening van de intentieverklaring REOS spreken de ministers van Infrastructuur en Milieu, Economische Zake en Binnenlandse Zaken, de bestuurders en de Economic Boards van de Noordelijke en Zuidelijke Randstad en Brainport Eindhoven de ambitie uit om meer (internationaal opererende) bedrijven, instellingen (cultureel, onderwijs) en kenniswerkers naar deze stedelijke regio’s te trekken en om bij de ruimtelijke inrichting van ons land de concurrentiekracht te versterken.

Wonen en werken aan wijken
Na jaren van crisis heeft de woningbouw in 2016 een vlucht genomen. Waar de woningbouwproductie de afgelopen jaren bleef steken rond de 1000, zijn er in 2016 ruim 2400 woningen opgeleverd (bruto productie). Op basis van de nieuwe initiatieven en het aantal in aanbouw genomen woningen verwachten we dat deze trend zich voortzet in 2017. Opvallend is dat meer dan de helft van deze woningen gerealiseerd is door transformatie van bestaande panden.

Een belangrijk speerpunt uit de woonvisie is innovatie. Om dat streven kracht bij te zetten hebben we het congres “Building our future city” georganiseerd tijdens de Dutch Design Week. Dit congres was volledig gericht op innovatie in het bouwproces en in het wonen. Daarnaast hebben we samen met de TU/e de intentie uitgesproken om de eerste 3D beton geprinte woning in Europa in Eindhoven te laten realiseren. Bouwpartijen worden aangemoedigd om deze uitdaging aan te gaan. Naast innoveren in het bouwen is er ook aandacht voor innoveren in het wonen, wat onder andere blijkt uit de realisatie van bijna 800 eenheden flexwonen in de sociale en particuliere sector. Daarnaast hebben we in goede samenwerking met de corporaties bereikt dat de huurstijging in Eindhoven zeer gematigd is.

Het is de gemeente Eindhoven in 2016 goed gelukt om alle vergunninghouders aan woonruimte te helpen. De taakstelling werd volledig gerealiseerd, zonder dat dit groot effect had op de reguliere woonruimteverdeling. De instroom van asielzoekers is in de loop van 2016 verder teruggelopen, waarop het COA besloten heeft om het AZC in de Orangerie vervroegd te sluiten.

In het programma Overheids- en inwonersparticipatie Maak het mee® en het vernieuwingstraject gebiedsgericht werken verkennen we nieuwe rollen en relaties tussen overheid en inwoners: hoe kunnen we samen met en aan de stad werken. Op het vlak van gebiedsgericht werken willen we doorgaan met veranderen en vernieuwen, om te blijven aansluiten op de behoefte van onze inwoners. Daar ligt ook precies de vernieuwing die we met dit traject voor ogen hebben: het oppakken van stedelijke problematiek in nauwe samenwerking met de bewoners. Onder de noemer ‘samen maken we de wijk’ hebben we pilots gestart in de stadswijken Tempel en Doornakkers. We maken daarbij gebruik van de methodiek van het design denken, waarbij we samen met bewoners en kijkend door de bril van de bewoners in deze gebieden aan de slag gegaan om in kaart te brengen wat er speelt en wat er leeft in de wijk. Zo komen we tot een gezamenlijk beeld zoals dat door bewoners, gebruikers en samenwerkende partijen in het gebied wordt gedeeld en beleefd.

Bereikbaarheid
Bereikbaarheid is een belangrijk speerpunt. Er is een stevige basis gelegd met Eindhoven op Weg, de visie op de toekomst van duurzame en slimme mobiliteit in onze stad. Dit moet leiden tot een leefbare, aantrekkelijke, gezonde (ook voor luchtkwaliteit) en (verkeers)veilige stad en regio met een prettig vestigingsklimaat die tegelijkertijd goed bereikbaar is. Een belangrijke mijlpaal hierin is de Bereikbaarheidsagenda Zuid-Oost Brabant, die door Eindhoven met 21 andere gemeenten is ondertekend en aangeboden aan de provincie. Deze agenda onder de naam Brainport Duurzaam Slim Verbonden is door de Raad vastgesteld, als opmaat naar de realisatie van een maatregelenpakket dat we als gemeenten vanaf 2017 gaan uitvoeren. Hiervoor richten we de ‘landingsplaats smart mobility’ in om voortvarend initiatieven te realiseren. Voor inter(nationale) spoorbereikbaarheid zijn belangrijke besluiten genomen: per 2018 wordt de frequentie van intercity’s naar Amsterdam/Schiphol verhoogd naar 6 maal per uur. Voor de intercityverbinding met Düsseldorf is verdubbeling tussen Kaldenkirchen en Dülken in het Duitse Bundesverkehrswegenplan opgenomen. Het taxibeleid is daarnaast vastgesteld, met speciale aandacht voor verduurzaming van de taxi’s. En dankzij de nieuwe openbaar vervoerconcessie rijden er steeds meer elektrische bussen in de stad. Heel belangrijk voor de duurzaamheid. Hetzelfde geldt voor de aanleg van de HOV in de Huizingalaan, Montgomerylaan en bij WC Woensel.

Een innovatieve, gezonde en duurzame stad
Belangrijk mijlpaal in 2016 was de gunning van het innovatieve aanbestedingstraject van de Roadmap Stedelijke Verlichting. Het consortium Philips/Heijmans en Gemeente Eindhoven gaan de komende 15 jaar intensief samenwerken om op basis van een ‘slim verlichtingsgrid’ een innovatie proeftuin te creëren voor het samen met bewoners slimme diensten en services te ontwikkelen die de kwaliteit van leven gaan verbeteren. Dit ‘slimme grid’ kan tevens dienen als basis voor andere toepassingen in de openbare ruimte. Belangrijke hulpmiddelen daarbij zijn de roadmaps die ontwikkeling worden in het kader van het Europese project Roadmaps for Energy. Daarin, hebben de roadmaps ‘Smart and Sustainable Mobility’ en ‘Smart Urban Spaces’ verder vorm en inhoud gekregen. In samenwerking met regionale stakeholders op het gebied van verkeer, openbare ruimte (waaronder Waterschap, vervoersaanbieders etc.) en diverse Europese steden is het toekomstscenario voor 2050 vastgesteld. Op basis daarvan zijn de mijlpalen voor 2020, 2030, 2040 gedefinieerd en kansrijke projecten geselecteerd, zoals het project ‘de klimaatbestendigheids Kit’. De projecten uit de Roadmap Mobility passen uitstekend in de eerder genoemde Bereikbaarheidsagenda ZO-Brabant en het nationale programma SmartWayZ.NL. Daarnaast ontwikkelen we in het kader van de Brabantse Health-deal een roadmap Gezonde verstedelijking. In 2016 is Brabantbreed aan aanzet gemaakt voor een gezamenlijke visie, die regionaal uitgewerkt gaat worden. In de Regio Brabant Zuidoost is de volgende stap (verkenning ambitie) in het najaar van 2016 gestart. De Roadmap zal in 2017 regiobreed verder concreet worden uitgewerkt en worden vertaald naar projecten. Naast deze ontwikkelingen speelt ook nog de voorbereiding op de nieuwe Omgevingswet, die in 2018 van kracht wordt. In die wet komen 25 (ruimtelijke ordenings)wetten samen en meer dan het dubbele aan landelijke maatregelen. De wet gaat ruimte bieden voor experimenteren maar vraagt tegelijkertijd ook een integrale aanpak en biedt daarmee kansen om een koppeling te maken tussen een ruimtelijke ordening en gezondheid.

Ook is in 2016 het klimaatplan opgesteld, een richtinggevend document voor klimaatadaptatie en -mitigatie. De businesscase REnescience, een belangrijk project uit het klimaatplan, is opgesteld ten behoeve van besluitvorming. Daarnaast is de biomassacentrale op Strijp in gebruik genomen. Om samen met inwoners en andere partners in de stad te werken aan duurzaamheid is gebruik gemaakt van vier bijeenkomsten van het Congrestival040 en van het Maatschappelijk ondernemen diner 040. Dit laatste heeft geleid tot 100 duurzame ‘matches’ tussen bedrijven en maatschappelijke organisaties. Samen met ministerie I&M, ProRail, TU/e en bewoners, is de aanpak voorbereid voor de verbetering van geluid- en energie-isolatie van de woningen aan de Hofstraat. Daarmee wordt een lang slepend probleem in gezamenlijkheid aangepakt. In onze zoektocht naar het samen met andere partijen oppakken van onze stedelijke en regionale vraagstukken en verschillende financieringsvormen om projecten te realiseren, zetten we voor veel van de ruimtelijke en klimaatopgaven actief in op verbinding met Europese netwerken, om kennis te delen en te vergroten, maar ook om co-financiering te zoeken. In 2016 zijn verschillende projecten gehonoreerd: C-MoBiLE (slimme communicatiesystemen met voertuigen) UNaLab (innovatieve ‘nature-based’ oplossingen in de binnenstad), InterFlex (opslag van duurzame energie en het koppelen van duurzame energie netten), Smart Impact (inrichting en beheer van de openbare ruimte), Synchronicity (living labs rond intelligente verlichtingssystemen) en ROCK (waarin  Strijp-S als voorbeeld dient voor nieuwe financierings- en governance structuren).

Die brede integrale aanpak willen we ook realiseren in de binnenstad, het visitekaartje van de centrumstad van Brainport. In 2016 de Binnenstadsvisie vastgesteld. In de visie is de kracht van de Eindhovense binnenstad verwoord en ook ambities zoals meer groen, minder steen, zichtbaarheid van technologie en een aantrekkelijk aanbod van horeca en detailhandel. Acht concrete strategielijnen geven de gewenste ontwikkeling en ambitie van de binnenstad vorm. De visie geeft ruimte voor slimme en innovatieve oplossingen, en richting voor alle partners die samenwerken aan de binnenstad. Samen met partners uit de (binnen)stad werken wij aan een agenda om gericht invulling te geven aan de ambities uit deze visie. Sowieso werken we aan een openbare ruimte ‘met een glimlach’. Het John Cleese-tunneltje onder de Dommel is hier een mooi voorbeeld van.

Samen zorgen voor een veilige en aangename stad
Als gemeente hebben we het afgelopen jaar intensief samengewerkt met de ketenpartners om onder andere ondermijnende criminaliteit en radicalisering en polarisatie tegen te gaan. Ter bescherming van de bestuurlijke integriteit is het Bibob-instrumentarium als barrièremodel ingezet. Veelvoorkomende criminaliteit hebben we, in samenwerking met onze partners, projectmatig aangepakt, waardoor wij misdrijven voorkomen. Georganiseerde criminaliteit pakken we dader- en netwerkgericht aan. Wij werpen hiertoe verschillende barrières op om criminelen uit het circuit te bewegen. De praktijk heeft ook in 2016 laten zien dat dit een kwestie van lange adem is. Het afgelopen jaar is ook nadrukkelijk ingezet op het tegengaan van verregaande radicalisering en polarisatie. Spanningen elders in de wereld zorgen soms ook voor spanningen in Eindhoven.
In 2016 zijn we gestart met horecastewards, een project waarmee we proberen uitgaan veiliger en leuker te maken. De eerste resultaten zijn veelbelovend. Voor alle bovengenoemde activiteiten is onze informatiepositie en de integrale samenwerking met onze partners van groot belang. Dit zijn randvoorwaarden waarop wij blijven investeren.

Kunst, cultuur en sport   
Topvoorzieningen op het gebied van kunst, cultuur en sport zijn onmisbaar om een internationaal aantrekkelijke stad te zijn. Het Eindhovense voorzieningenniveau staat al langer onder druk. Niet voor niets hebben we in de actieagenda Brainport hiervoor aanvullend 30 miljoen per jaar gevraagd om op het niveau te komen dat past bij een stad en regio van nationaal belang. Tegelijkertijd moeten we de vraagstukken en taakstellingen van het hier en nu oppakken. Zo is het golfslagbad gesloten en het beheer en onderhoud van de ijsbaan aanbesteed en gegund aan Sportfondsen NV. Daarnaast is de sportvisie “bewegen door verbinden” vastgesteld. Deze visie geeft richting aan het sportbeleid voor de komende jaren. Vooruitlopen op het uitvoeringsprogramma zijn er concrete stappen gezet. Zo is het regionale loket voor aangepast sporten opgezet, participeert Eindhoven in een promotieonderzoek naar bewegen in de openbare ruimte via sportieve apps. Ook is voor het eerste jaar een Urban Trail Run georganiseerd waarbij deelnemers door verschillende locaties van Eindhoven renden, waaronder het Stadhuis. We waren in Eindhoven weer trots op de fantastische prestatie van PSV dat landskampioen werd. Tegelijk zijn we ook ontzettend trots op de geweldige manier waarop de Eindhovenaren feestvieren; zowel het kampioenschap als Koningsdag zijn zonder noemenswaardige incidenten verlopen. Als gemeentelijke overheid kijken we steeds beter naar de manier waarop en door wie bepaalde taken, activiteiten en projecten het beste kunnen worden uitgevoerd. De nieuwe werkwijze rondom de ijsbaan is daar een voorbeeld van. En in 2016 heeft stichting Cultuur Eindhoven (SCE) de subsidierelatie van de gemeente overgenomen. 2016 is een transitiejaar geweest waarin de instellingen via SCE nog op basis van de gemeentelijke regelingen subsidie hebben ontvangen. In 2016 zijn de nieuwe subsidie Regelingen van SCE binnen de kaders van de Cultuurbrief 2017-2020, het nieuwe kunst en cultuurbeleid, geïntroduceerd, op basis waarvan de instellingen hun aanvragen voor 2017 hebben gebaseerd. In 2016 vierde het Van Abbemuseum het 80-jarig jubileum. In die jaren heeft het museum een behoorlijke reputatie opgebouwd die tot ver over de grenzen reikt. Het imago van een vooruitstrevend en experimenteel museum past ook perfect bij Eindhoven en de Brainport regio. Het Van Abbe heeft zich in 2016 ook sterk gemaakt om de waardevolle collectie voor iedereen toegankelijk te maken. Met programma’s als Special Guests (voor mensen met beperkingen), Onvergetelijk Van Abbe (voor mensen met Alzheimer) en Queering the Collection (voor de LHBT gemeenschap) ontwikkelt het museum zich steeds verder als een ‘inclusief’ museum.

Samenvattend
Zoals in het voorafgaande aangegeven is 2016 op inhoud een goed jaar geweest. De stad heeft de crisis achter zich gelaten en we zien dat op veel plekken het optimisme groeit. Er zijn op verschillende beleidsterreinen mooie resultaten geboekt en we hebben weer forse stappen gezet in het realiseren van onze ambities. Tegelijkertijd merken we dat we het als gemeente financieel hard te halen hebben. In de volle breedte ervaren we een groeiende spagaat tussen wat we moeten bieden als centrumstad van een nationale mainport op het niveau van (top)voorzieningen en leefklimaat en wat we kunnen waarmaken in het licht van wat we daarvoor van het rijk krijgen.
Daarnaast heeft de afgelopen periode veel gevraagd als het gaat om het lokaal organiseren van de drie transities inclusief de financiële opgaven die daarmee gemoeid zijn; Het kwantitatief en kwalitatief op orde krijgen van de hele keten, de informatievoorziening versterken zodat de betrouwbaarheid van gegevens toeneemt, het verder versterken en toegankelijk maken van de sociale basis voor alle inwoners van onze stad.
Ook het verder op orde brengen van de eigen ambtelijke organisatie blijft een punt van aandacht. We hadden een scherpe begroting en de risico’s die we vooraf gesignaleerd hebben, treden daadwerkelijk op en in grotere mate dan inschat. Deze zetten de financiële resultaten onder druk en dit werkt door in de komende jaren. De aannames die we gemaakt hebben in het sociaal domein staan onder druk en maken de eerder aangekondigde herijking van de MKBA actueel.